از ابتدای فعالیت دولت سیزدهم تا مرداد ماه امسال 58 نفر از اساتید دانشگاه اخراج یا با آنها قطع همکاری صورت گرفته است. در واقع پیش از این نیز انتشار خبر اخراج نام‌هایی چون محمد فاضلی، بیژن عبدالکریمی، آرش رییس‌نژاد، محسن برهانی، علی سرزعیم و… طی ماه‌های اخیر بازتاب‌های فراوانی پیدا کرده بود.
به گزارش نبأخبر،در تازه‌ترین موج از اخراج اساتید و اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها، علی شریفی زارچی، استاد دانشگاه شریف از دانشگاه اخراج شد. شریفی زارچی در صفحه شخصی خود توئیتر اعلام کرد که نامه ی اخراج خود از دانشگاه را دریافت کرده است. همچنین در حالی که گفته می‌شود آمنه عالی و حمیده خادمی از دانشکده روانشناسی دانشگاه علامه اخراج شده‌اند، خبر رسید که به داریوش رحمانیان استاد برجسته تاریخ دانشگاه تهران نیز اعلام شده برای ترم آینده کلاس نخواهد داشت.
علاوه بر این خبرها حاکی از این است که از تدریس سردار حسین علایی در دانشگاه تهران و رضا صالحی امیری در دانشگاه علوم و تحقیقات هم جلوگیری شده است. صالحی امیری سابقه وزارت ورزش و ارشاد و همچنین ریاست کمیته ملی المپیک را بر عهده داشته و سردار حسین علایی تا سال ۸۴ در سپاه فعالیت داشته و پس از آن مدیر عامل هواپیمایی آسمان و همچنین ریاست هییت مدیره شرکت ملی نفتکش ایران را بر عهده داشته است.
در همین راستا محمدرضا عارف در پاسخ به سوالی درخصوص مباحث پیش آمده درباره عدم تمدید قرار داد دکتر شریفی زارچی با اظهار تاسف شدید از نحوه برخورد هیات‌های جذب با اساتید نخبه دانشگاه ها، گفت: بارها چه در جلسات خصوصی و چه در سخنرانی‌ها و مصاحبه‌های خود از روند حاکم بر هیات‌های جذب در دانشگاه‌ها گلایه کردم و درخصوص آقای دکتر شریفی زارچی که از اساتید موفق و نخبه دانشگاه صنعتی شریف است در هیات جذب دانشگاه مفصلا درخصوص تبعات عدم تمدید قرارداد اساتید نخبه ای همچون دکتر شریفی زارچی هشدار دادم و تاکید کردم که با اینگونه برخوردها باعث ریزش نیروهای نخبه می شویم.
وی با یاددآوری مواضع خود درخصوص لزوم عدم دخالت نهادهای بیرون از دانشگاه در مباحث درون دانشگاه، تاکید کرد: دخالت‌های مخرب نهادهایی که هیچ ربطی به مسایل درون دانشگاه ندارند در مباحث درون دانشگاه، استقلال دانشگاه را مورد هدف قرار داده است و سال گذشته نیز در نامه ای به رئیس جمهور محترم نسبت به تبعات برخوردهای امنیتی با اساتید و دانشجویان هشدار داده بودم . به عنوان کسی که سالها در دانشگاه فعالیت داشته ام ،وضعیت موجود در نهادهای علمی کشور که بواسطه دخالت های مستمر نهادهای بیرون از دانشگاه تبدیل به یک اداره معمولی شده است را به هیچ وجه زیبنده آموزش عالی کشور نمی دانم.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام تاکید کرد: روند حاکم بر هیات‌های جذب دانشگاه ها عملا باعث خروج نخبگان از دانشگاه‌ها می شود و تاسف بارتر آنکه بعضا دخالت برخی نهادهای بیرون دانشگاه در تصمیم گیری هیات‌های جذب تاثیر می گذارد به همین دلیل و به دلیل ضرورت اصلاح روند حاکم بر هیات جذب دانشگاه‌ها از عضویت در این هیات استعفا می‌کنم.
گفتنی است از ابتدای فعالیت دولت سیزدهم تا مرداد ماه امسال 58 نفر از اساتید دانشگاه اخراج یا با آنها قطع همکاری صورت گرفته است. در واقع پیش از این نیز انتشار خبر اخراج نام‌هایی چون محمد فاضلی، بیژن عبدالکریمی، آرش رییس‌نژاد، محسن برهانی، علی سرزعیم و… طی ماه‌های اخیر بازتاب‌های فراوانی پیدا کرده بود. در این رابطه علی سرزعیم، عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی پیش از این ضمن تایید خبر اخراج خود، اعلام کرد: «چون سوال شد عرض کنم که من مایل نبودم موضوع قطع همکاری‌ام با دانشگاه علامه رسانه‌ای شود. باتوجه به پرسش دوستان به اجمال عرض کنم که موضوع قدیمی است و به پایان شهریور سال قبل برمی‌گردد که اعلام شد قرارداد من با توجه به پیمانی بودن و لزوم تجدید سالانه تمدید نشده است. گرچه جا خوردم و در ابتدا به من برخورد ولی به دلایلی از موضوع استقبال کردم. بعدها که رییس محترم دانشگاه و معاون محترم آموزشی لطف داشتند و پیشنهاد کردند درخواست تجدیدنظر بدهم رغبتی به این کار ندیدم. در واقع طلاق مرضی‌الطرفینی بود. هیچ دلخوری و کینه‌ای ندارم و مطمئن هستم افراد بهتر و باسوادتری که مایل به پیوستن به دانشگاه هستند جایگزین خواهد شد. لذا بحث خسران و این حرف‌ها واقعا مطرح نیست و من هم در این مملکت در گوشه‌ای دیگر فعالیت می‌کنم. نمی‌دانم انگیزه اصلی پشت این تصمیم چه بوده ولی تصور نمی‌کنم سیاسی بوده باشد، بلکه حدس می‌زنم به موضوع حسادت‌ها و تنگ‌نظری‌های بین همکاران دانشگاهی برگردد.
این استاد دانشگاه علامه طباطبایی تاکید کرد: «برای من فعالیت‌هایی ارزش و اهمیت دارد مثل تالیف کتاب یا همفکری در مسائل روز کشور یا شناخت و مشارکت در حل مشکلات اجرایی که در نظام ارزیابی دانشگاه بهای چندانی ندارد. من نه به طمع حقوق و نه به طمع عنوان دانشگاهی به سراغ دانشگاه رفتم ولی واقعیت آن را با مطلوب موردنظرم دور دیدم. شاید جای دیگری آن مطلوب‌ها را جست‌وجو کنم یا شاید هم به کلی از فضای دانشگاه خداحافظی کنم و کارهای موردنظرم را به شکل فردی دنبال کنم. لذا در مجموع هیچ مساله خاصی رخ نداده و بهتر است نادیده گرفته شود. از شفقت، خیرخواهی و لطف همه دوستان سپاسگزارم و برای همه دوستان و همکاران خوبم در دانشگاه علامه و مدیران دلسوز آن آرزوی موفقیت و سلامت دارم.»
سرزعیم همچنین در گفت‌وگوی دیگری گفت: «به من اعلام کردند که دیگر تمدید قرارداد نمی‌کنند. بعدا رییس دانشگاه و معاون آموزش به من گفتند که درخواست تجدیدنظر بدهم که من هم به دلایلی گفتم که دیگر تمایلی به ادامه همکاری ندارم. علل نامعقولی برای اخراج بنده مطرح کردند که بیشتر به اتفاقات درون دانشکده‌ای مربوط است.
در همین رابطه برخی از کارشناسان معتقدند: نکته قابل توجه آن است که در مورد اخراج اساتید در روزهای اخیر، بهانه هایی آورده می شود تا نشان داده شود این اخراج ها بر اساس قانون و منطبق با امتیازات علمی اساتید بوده؛ طبعا چنین موضوعاتی در سطح جامعه دانشگاهی قابل پذیرش نیست. همچنان که نشانه‌هایی نیز وجود دارد که خلاف این موضوع را گوشزد می کند. به گزارش انتخاب مثلا محمدرضا عارف در اعتراض به این وضعیت از هیات جذب دانشگاه شریف استعفا داد و از آن مهمتر، بیانیه کانون صنفی استادان دانشگاهی که در آن تاکید شده است «در بند 5 مصوبه شورای امنیت کشور از وزارتخانه‌های علوم و بهداشت خواسته می‌شود ترتیب استخدام 15000 عضو هیأت علمی همسو با این جریانات ضد استقلال دانشگاه داده شود. در این نامه اعضای هیأت علمی به عنوان بزرگترین عامل ناآرامی های سال 1401 معرفی می‌گردند.»
اگر این موضوع صحت داشته باشد، باید منتظر یک پاکسازی بزرگ در دانشگاه ها و تغییر کامل نسل اساتید باشیم؛ تغییر نسلی که بر اساس آن صرفا اساتیدی امکان راهیابی به دانشگاه ها را دارند که از یک تفکر خاص باشند. قطعا چنین اتفاقی جامعه دانشگاهی کشور را از حالت پویا به یک حالت بسته و دگم تبدیل خواهد کرد؛ از چنین دانشگاهی انتظار تولید علم و ظهور تفکر جدید انتظاری عبث و بیهوده است.
