پیشنهاد سردبیر

درس بزرگ تاریخ این است که دولت‌ها وقتی به‌جای اتکا به ملت‌های خود، به قدرت‌های خارجی تکیه می‌کنند، به نتیجه سوریه خواهند رسید. قدرت‌های خارجی تا زمانی که منافعشان ایجاب کند از آن‌ها حمایت می‌کنند و به محض اینکه منافعشان ایجاب نکند، دیگر حمایت نخواهند کرد و محکوم به سقوط می‌شوند. بنابراین، احتمالاً در اینجا توافقی وجود داشته است.

در جدیدترین گزارش مرکز آمار ایران از بودجه خانوارهای کشور در سال ۱۴۰۲، سهم ۲۰ درصد کم‌هزینه‌ترین جمعیت کشور از کل هزینه به ۵.۹۵ درصد رسیده و نسبت به ۱۴۰۱ سهم آنها کاهش یافته است.

در حالی که اسرائیل مستقیماً ایران را هدف قرار داد، دولت سوریه عمدتاً سکوت برگزید. همین رویکرد بی‌تفاوت در بیانیه‌ای که اسد پس از ترورشدن حسن نصرالله صادر کرد نیز قابل مشاهده بود.به عبارت دیگر، در حالی که جغرافیای سوریه و ایدئولوژی رسمی دولتش آن را به محور مقاومت تحت رهبری ایران پیوند می‌زد، به نظر می‌رسید اسد «عدم مقاومت» برای بهبود جایگاه خود در میان متحدان عرب آمریکا استفاده کرد.

در حالی که برخی از بدهی ۳۰ میلیارد دلاری سوریه به ایران سخن می‌گویند اما روایت‌های دیگری نیز در این خصوص وجود دارد.علاوه بر این، ایران پروژه‌های سرمایه‌گذاری‌‌ای در بخش‌های مختلف اقتصادی، در سوریه تعریف کرده بود که برخی از تعهدات اجرا و برخی اجرا نشده است.

سرریز بی ثباتی در سوریه بیشتر به سمت اردن، ترکیه، لبنان و اروپا خواهد بود، به ویژه اگر جنگ داخلی رخ دهد. همه چیز بستگی به تصمیم گیری کشور‌های همسایه نیز دارد. در تحولات سوریه معمولا، قسمت‌هایی از لبنان، اردن و تا حدی عراق متاثر می‌شوند.

پیش از این اخباری منتشر شده بود که نشان می داد تصویر نقشه ای بر روی لباس سربازان اسرائیلی حک شده که در آن اسرائیل شامل سوریه، عداق، لبنان، اردن، فلسطین و بخشی از کشور مصر است.

بعد از «جنگ سوئز» در 1956 و شکست در به‌زانودرآوردن و مطیع‌کردن مصرِ دورانِ «جمال عبدالناصر»، طرحی ازسوی آمریکا به‌نام «استراگل» طراحی شد که در آن، روی سرنگونی سوریه تمرکز و تأکید شد؛ سقوط سوریه مستقیماً به انزوای مصر و متعاقباً «فروپاشی جهان عرب» منجر خواهد شد. اولین هدف دراین‌طرح، «وحدت داخلی» سوریه عنوان شد؛ انسجام و یکپارچگی آن موجب می‌شد سدی مَنیع و قوی در برابر فشارهای اسرائیل، مداخلات ترکیه، توطئه‌های کودتای نظامی و تهاجم خارجی؛ به‌ویژه ازسوی کشور عراق دوران «نوری السعید» باشد؛ نخست‌وزیری که درآن‌مقطع تاریخی بیش از هر سیاستمدار منطقه‌ای دیگری در جهان عرب به‌دنبال ائتلاف‌ها و هم‌پیمانی‌های نظامی در منطقه بود.

ایده اسرائیل اینگونه در حال اجراست که ابتدا با حمله به پا‌های نیرو‌های مقاومت در غزه کاهش قدرت داده شوند و سپس در دور دوم اجرا نقشه، بازوان نیرو‌های مقاومت در لبنان مورد هدف قرار بگیرد و اکنون ستون فقرات محور مقاومت در سوریه مورد هدف است. به تبع اگر این وضعیت ادامه پیدا کرده و اهداف احتمالی اسرائیل، یکی پس از دیگری محقق شوند، در نهایت اگر اعراب نیز در مناسبات منطقه، دخالت خاصی انجام ندهند، ممکن است تهران نیز به عنوان راس محور مقاومت یا حامی اصلی این محور مورد هدف قرار گیرد.

ترکیه چرا در متن تحولات سوریه قرار گرفته است؟ عمدتاً به این سوال از این منظر پاسخ داده شده که آن ها به دنبال احیای امپراتوری عثمانی هستند. این موضوع می‌تواند پاسخی به سوال فوق باشد، اما به نظر می رسد همه واقعیت نیست و به آن باید چارچوب تحلیلی که تاکنون بیان شد، یعنی نقش آفرینی در قالب تقابل راهبردی چین و آمریکا و نظم نوین جهانی را اضافه کرد. بر این اساس، سه هدف یا انگیزه را می توان برای این کشور برشمرد

جولانی از زمان قطع رابطه‌اش با القاعده در سال ۲۰۱۶ تلاش کرده است تا خود را به‌عنوان یک رهبر معتدل‌ معرفی کند. با این حال او هنوز نتوانسته است شک و تردیدهای تحلیلگران و دولت‌های غربی را که همچنان هیات تحریر شام را یک سازمان تروریستی می‌دانند، از بین ببرد.

قطعا تحولات امروز بر آینده تک تک کشور‌های منطقه تاثیرگذار خواهد بود. شعار همیشگی پرچم رژیم صهیونیستی که «از نیل تا فرات» است نیز در همین راستا قابل تفسیر است، چرا که بسیاری از کشور‌های منطقه نیز در همین مسیر نیل تا فرات قرار دارند و خطرات بعدی می‌تواند متوجه آنان باشد. خطرات جدی در کمین اردن و عراق است. مسائل قومیتی، مذهبی و امثالهم می‌تواند خطر سرایت این اتفاقات به عراق و اردن را افزایش دهد.

 «بنیامین نتانیاهو»، نخست وزیر رژیم صهیونیستی روز یکشنبه فروپاشی توافق «انفصال» سوریه و رژیم صهیونیستی در سال ۱۹۷۴ در منطقه جولان را اعلام کرد.

در بیانیه ارتش اسرائیل آمده است: «پس از وقوع رویدادهای اخیر سوریه، از جمله ورود پرسنل مسلح به منطقه حائل، ارتش اسرائیل نیروهای خود را به این منطقه و چندین نقطه دیگر که برای دفاع از آن لازم بود، مستقر کرده تا امنیت جوامع بلندی‌های جولان و اسرائیلی‌ها را تأمین کند».

رئیس ائتلاف ملی سوریه، اصلی‌ترین شاخه اپوزیسیون خارج نشین دولت بشار اسد گفت: روند انتقال قدرت در این کشور با هماهنگی سازمان ملل متحد انجام خواهد شد. «هادی البحره» رئیس ائتلاف ملی سوریه که در ترکیه مستقر است، در گفت وگو با شبکه العربیه با بیان این مطلب افزود: دمشق و سایر شهرهای کشور در امنیت هستند و مسئله انتقام‌گیری مطرح نیست.

ابومحمد الجولانی، رهبر تحریر الشام در بیانیه‌ای گفت که نیروهای شورشی «در دروازه‌های دمشق» هستند و ادعا کرد که «سقوط رژیم اسد قریب الوقوع است». او افزود که به اعضای ارتش سوریه که فرار می‌کنند آسیبی نخواهند رسد.