در حالی که ممکن است اعمال تعرفههای جدید آمریکا بر چین با تأخیر همراه شود، این تصمیم یکی از بزرگترین اقدامات بایدن در رقابت اقتصادی با چین قلمداد میشود. رئیسجمهور آمریکا در ماه گذشته میلادی خواستار افزایش تعرفهها بر فولاد و آلومینیوم چین و آغاز رسمی تحقیقات جدید درباره صنعت کشتیسازی دومین اقتصاد بزرگ جهان شده بود.
به گزارش نبأخبر،گزارشها حاکی از آن است که دولت بایدن طی روزهای آینده از بسته تعرفه جدید علیه صادرات چین، رونمایی میکند؛ اقدامی که میتواند به جنگ تجاری مجدد واشنگتن و پکن منجر شود.
دولت جو بایدن رئیسجمهور آمریکا در مسیر اتخاذ یک تصمیم اساسی و چشمگیر درباره اعمال تعرفه بر محصولات صادراتی چین در روزهای آینده است. این تصمیم شامل هدف قرار دادن بخشهای استراتژیک و اصلی با تعرفههای جدید است، اما با برنامه دونالد ترامپ – رئیسجمهور پیشین آمریکا – برای وضع تعرفه بر طیف وسیعی از کالاهای چین، تفاوت دارد.
به نوشته بلومبرگ، روزنامه والاستریت ژورنال در روز جمعه (21 اردیبهشت) گزارش داد که انتظار میرود تعرفه بر خودروهای الکتریکی چین با افزایش چهار برابری از حدود 25 درصد به 100 درصد برسد. همچنین قرار است 2/5 درصد عوارض اضافی بر تمام خودروهایی که وارد آمریکا میشود، اعمال شود.
هدف تعرفهها، کدام صنایع است؟
تعرفههای جدید و بالاتر آمریکا بر صنایع کلیدی شامل خودروهای الکتریکی، باتری خودروهای الکتریکی و پنلهای خورشیدی تمرکز دارد. این انتظار وجود دارد که بخش قابل توجهی از تعرفههای موجود بر کالاهای چینی، همچنان پا برجا باقی بماند. طبق اعلام منابع به بلومبرگ، دولت آمریکا این تصمیم را در روز سهشنبه (25 اردیبهشت) اعلام خواهد کرد.
در حالی که ممکن است اعمال تعرفههای جدید آمریکا بر چین با تأخیر همراه شود، این تصمیم یکی از بزرگترین اقدامات بایدن در رقابت اقتصادی با چین قلمداد میشود. رئیسجمهور آمریکا در ماه گذشته میلادی خواستار افزایش تعرفهها بر فولاد و آلومینیوم چین و آغاز رسمی تحقیقات جدید درباره صنعت کشتیسازی دومین اقتصاد بزرگ جهان شده بود.
به دنبال این خبر، پول ملی چین – یوآن – با افت ارزش روبهرو شد، در حالیکه شاخص بازار سیاِسآی 300 چین تا 0/6 درصد افت ارزش پیدا کردند.
یکی از کارشناسان به بلومبرگ اعلام کرده: «این تصمیم بهطور قطع سرمایهگذاران را از سهامهایی که بهطور بالقوه تحت تأثیر افزیش تعرفه قرار میگیرند، دور میکند. با این حال، بسیاری از بِرندهای فناوریهای پاک چین نظیر غول سازنده باتری خودروهای الکتریکی به نام “کانتمپ”، حضور محدودی در بازار آمریکا دارند. این وضعیف به شکل گسترده به عنوان یک ریسک در نظر گرفته میشود.»
دامنه تعرفههای جدید از جمله میزان آنها و بخشهای دیگری که تحت تأثیر قرار میگیرند، هنوز مشخص نیست. همچنین مشخص نیست که تعرفه کدام بخش از صادرات چین به آمریکا با کاهش همراه خواهد شد؛ البته در صورتی که این اتفاق بیوفتد، انتظار نمیرود که کاهش قابل توجهی رخ دهد.
واکنش چین و استراتژی پکن
وزیر خارجه چین اعلام کرده تعرفههایی که توسط دولت پیشین آمریکا اعمال شده است، به شکل قابل توجهی مبادلات اقتصادی و تجاری بین دو کشور را با اختلال روبهرو کرد. پکن از واشنگتن خواسته به این محدودیتها پایان دهد و اعلام کرده که چین در راستای حقوق و منافع خود، اقدامات لازم را انجام خواهد داد.
یکی از سخنگویان وزارت خارجه چین هم اعلام کرده: «آمریکا به جای تصحیح رویکرد نادرست خود، به سیاسی کردن مسائل اقتصادی و تجاری ادامه میدهد. افزایش بیشتر تعرفهها مانند نمک پاشیدن به زخم است.»
استراتژی «شی جینپینگ» – رئیسجمهور چین – برای افزایش قابل توجه تولید در جهت متوقف کردن کاهش رشد اقتصادی در سرزمین اصلی چین، مانند یک هشدار برای کشورهای دیگر قلمداد میشود. پکن از سوی رهبران آمریکا و اروپا به دلیل حمایت دولت مرکزی از سیل صادرات ارزانقیمت چینی که مشاغل را در بازارهای اروپا و آمریکای شمالی تهدید میکند، مورد سرزنش قرار گرفته است. اتحادیه اروپا در اکتبر تحقیقاتی را در رابطه با اعطای یارانه دولت چین به خودروهای الکتریکی این کشور آغاز کرد؛ موضوعی که میتواند تا ماه جولای، باعث اعمال تعرفههای جدید دیگری بر محصولات صادراتی این کشور شود.
رئیسجمهور آمریکا در ماه گذشته میلادی اعلام کرد: «آمریکا با رویکرد اقتصادی غیرمنصفانه چین و مازاد ظرفیت صنعتی این کشور مقابله میکند. من به دنبال جنگ اقتصادی با چین نیستم، بلکه به دنبال رقابت هستم، یک رقابت منصفانه.»
تأثیر تعرفهها بر شرکتهای چینی
احتمالا تأثیر فوری این تعرفهها بر شرکتهای چینی، اندک خواهد بود زیرا تولیدکنندگان شاخص خودروهای الکتریکی این کشور به دلیل تعرفهها، خود را از بازار آمریکا دور کردهاند. شرکتهای سازنده پنلهای خورشیدی در دومین اقتصاد بزرگ جهان نیز برای جلوگیری از محدودیتها، عمده صادرات خود به آمریکا را از طریق یک کشور ثالث انجام میدهند. با این حال، شرکتهای آمریکایی به دنبال اعمال تعرفه بالاتر بر این نوع تجارت چین نیز هستند.
بایدن و ترامپ که در مسیر رویارویی دوباره در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا در ماه نوامبر قرار دارند، تمام تلاش خود را دارند تا به عنوان یک سیاستمدار سختگیر در قبال چین دیده شوند. بایدن در ماه گذشته میلادی لایحهای را امضا و به قانون تبدیل کرد که به واسطه آن، شمارش معکوس برای پلتفرم محبوب تیکتاک آغاز شده است. به واسطه این قانون، تیکتاک یا باید از شرکت مادر خود یعنی شرکت چینی بایتدانس جدا شود یا اینکه بازار آمریکا را ترک کند.
ترامپ هم وعده داده است در صورت ورود دوباره به کاخ سفید، تعرفه بر طیف وسیعی از کالاهای چینی را با افزایش قابل توجه همراه کند که شامل تعرفه 60 درصدی بر تمام کالاهای وارداتی از چین میشود. بسیاری از دموکراتها مخالفت خود با این رویکرد ترامپ را اعلام کردهاند چراکه این اتفاق میتواند نرخ تورم آمریکا را بالاتر ببرد.
در زمان ریاستجمهوری دونالد ترامپ، واشنگتن و پکن وارد یک جنگ تجاری تلافیجویانه شدند که طی آن چین با هدف قرار دادن صادرات محصولات کشاورزی آمریکا، اقدام تلافیجویانه انجام داد. یکی از سناتورهای آمریکا اعلام کرده چین این بار نیز مانند زمان ترامپ به افزایش تعرفه از سوی واشنگتن پاسخ خواهد داد.
تعرفههای استراتژیک
اعلام این خبر از سوی بایدن بهطور رسمی توسط دفتر «کاترین تای»، نماینده تجاری ایالات متحده انجام خواهد شد. خانم تای در ماه گذشته میلادی انتظار داشت فرآیند بررسی تعرفهها بر محصولات چین که از سال 2022 آغاز شده، بهزودی به پایان برسد. به گفته کاترین تای، دولت آمریکا به دنبال راههایی برای استراتژیکتر کردن و موثرتر واقع شدن تعرفهها بوده است.
اقدام جدید دولت آمریکا در قبال چین پس از آن رخ میدهد که بایدن در آوریل به عنوان بخشی از اقدامات برای تقویت بخش فولاد آمریکا و کسب حمایت کارگران این کشور در سال انتخابات، پیشنهاد یک تعرفه جدید 25 درصدی بر فولاد و آلومینیوم چین را ارائه کرد. با این حال، این قول تا حد زیادی نمادین تلقی میشد زیرا چین در حال حاضر مقدار کمی از هر دو فلز را به ایالات متحده صادر میکند.
پکن به تهدید محدودیتهای فلزی با خویشتنداری پاسخ داد و بر صادرات اسید پروپیونیک ایالات متحده تعرفه اعمال کرد. ارزش این بازار صادراتی برای آمریکا در سال گذشته میلادی 7 میلیون دلار برآورد شده است.
تعرفههای فعلی طیف گستردهای از محصولات، از جمله واردات صنعتی مانند ریزتراشهها و مواد شیمیایی و همچنین کالاهای مصرفی مانند پوشاک و مبلمان را پوشش میدهد. ترامپ نخستین تعرفهها را در سال 2018 اعمال کرد.
در حال حاضر دولت بایدن در حال بررسی مجدد تعرفههایی است که در دوران ریاستجمهوری ترامپ بر کالاهای چینی وضع شد. این بررسی که از لحاظ قانونی الزامآور شده است، از اواخر سال 2022 آغاز شد و اگر دولت بایدن آن را اجرا نمیکرد، تعرفهها به شکل خودکار تا اواسط 2022 منقضی میشدند.
زمانی که ترامپ رئیسجمهور آمریکا بود، ایالات متحده و چین در اوایل سال 2020 به توافقی دست یافتند. این توافق شامل قول چین برای حل مشکل سرقت مالکیت فکری و خرید حاملهای انرژی و محصولات کشاورزی و تولیدی آمریکا به ارزش 200 میلیارد دلار در دو سال منتهی به پایان 2021 بود که در ازای آن، آمریکا برخی تعرفههای وضعشده بر کالاهای صادراتی چین را کاهش میداد. با این حال، چین به بیش از یک-سوم از وعدههای خود عمل نکرد.