به نقل ازصدانیوز ،با اینکه بودجه طرح تحول سلامت در این سالها ۴ برابر شده اما باز هم کفاف هزینههایش را نمیدهد. ورشکستگی بیمهها، بیپولی بیمارستانها و افزایش هزینههای درمان از تبعات اجرای نادرست طرح تحول سلامت در دوران وزارت حسن قاضیزادههاشمیاست.طی روزهای اخیر به بهانه اجرای طرح تحول سلامت و کاهش اعتبار این بخش […]
به نقل ازصدانیوز ،با اینکه بودجه طرح تحول سلامت در این سالها ۴ برابر شده اما باز هم کفاف هزینههایش را نمیدهد. ورشکستگی بیمهها، بیپولی بیمارستانها و افزایش هزینههای درمان از تبعات اجرای نادرست طرح تحول سلامت در دوران وزارت حسن قاضیزادههاشمیاست.طی روزهای اخیر به بهانه اجرای طرح تحول سلامت و کاهش اعتبار این بخش در لایحه بودجه ۹۸، اختلافاتی میان مسئولان سازمان برنامه و بودجه و وزیر سابق بهداشت به وجود آمد.قاضیزادههاشمیدر تریبونهای مختلف از کمبود اعتبار طرح تحول سلامت در میان رسانهها سخن گفته بود و خواستار پرداخت اعتبار بیشتر از سوی سازمان برنامه و بودجه شده بود، این اختلافات اما با واکنش مسئولان سازمان برنامه و بودجه مواجه شد. در این راستا، سخنگوی ستاد بودجه گفته بود که اعتبارات بخش بهداشت و درمان بیش از ۱۳ درصد افزایش دارد.طرح تحول سلامت از سه محل اعتبار دریافت میکند که شامل منابع هدفمندی یارانهها، یک درصد ارزش افزوده و منابع بودجه عمومیاست.مسئولان سازمان برنامه و بودجه معتقدند که اعتبارات این بخش طی سالهای اخیر رشد قابل توجهی داشته و بیش از این امکان افزایش آن وجود ندارد. علاوه بر این اینکه مسئولان سازمان برنامه افزایش بیشتر بودجه طرح تحول را منطقی نیز نمیدانند. بر اساس اعلام سازمان برنامه بودجه بودجه طرح تحول سلامت ۳۶ هزار میلیارد تومان و بودجه کل بخش سلامت کشور بیش از ۷۰ هزار میلیارد تومان است.با این وجود اما روز چهارشنبه اختلافات به اوج رسید و نوبخت در حاشیه جلسه هیأت دولت واکنش تندی به ادعای قاضیزادههاشمینشان داد.نوبخت گفت: «۳ هزار میلیارد تومان از محل بودجههای عمرانی به صورت علیالحساب برداشت و برای پرداخت بدهیهای وزارت بهداشت پرداخت شده است که باید بازگردانده شود و ما در این زمینه به هیچ وجه عقبنشینی نمیکنیم.»این موضوع برای اولین بار بود که در رسانهها مطرح شد.
افزایش ۴ برابری بودجه سلامت در مقابل افزایش ۲ برابری بودجه عمومی
در همین شرایط دشوار و نامطمئن اقتصادی دولت، لایحه بودجه نشان دهنده ادامه مسیر اعداد و ارقام نجومیبرای بخش سلامت است. روی کاغذ در لایحه ۹۷ چیزی در حدود ۶۸ هزار میلیارد تومان برای بخش سلامت در نظر گرفته شده بود. همچنین این رقم برای سال ۹۸ چیزی حدود ۷۶ هزار میلیارد تومان است. رقمیکه از سال ۹۲ تا به امروز، افزایش نزدیک به ۴۰۰ درصدی را تجربه میکند. حال اینکه کل بودجه عمومیدولت در سال ۹۲ از رقم حدود ۲۳۶ هزار میلیارد تومانی به ۴۷۷ هزار میلیارد تومان (در لایحه) افزایش یافته که رشد تقریبا ۲ برابری را نشان میدهد.لایحه بودجه سال ۹۸ دولت اما در شرایطی به بهارستان میرود که بسیاری از بخشهای مهم و اساسی کشور با کاهش بودجه روبرو شدهاند و در مقابل، این حوزه سلامت و وزارت بهداشت است که مثل همیشه با افزایش بودجه سال مالی جدید را آغاز خواهد کرد. در بخش آموزش و پرورش، کمبود منابع، دولت را به سمت خصوصیسازی آموزش و پرورش و خرید خدمت از بخش خصوصی کشیده است. با این وجود اما، بودجه بخش سلامت روند افزایشی خود را در لایحه سال ۹۸ نیز حفظ کرده است.با موشکافی در لایحه بودجه ۹۸ واقعیت این رقم به مراتب بیشتر است. چرا که دولت به صورت غیر مستقیم در تأمین بودجه اختصاصی وزارت بهداشت که از محل فروش خدمات درمانی حاصل میشود سهیم است. از آنجایی تقریبا تمام درآمد بیمارستانهای وزارت بهداشت نیز از طریق بیمهها تأمین میشود و تقریبا همه بودجه بیمههایی همچون سازمان بیمه سلامت و سازمان خدمات درمانی نیروهای مسلح از منابع عمومیدولت تأمین میشود، پس نزدیک به ۱۰ هزار میلیارد تومان دیگر از منابع عمومیصرف تأمین بودجه وزارت بهداشت میشود.
طرح تحول سلامت، چاه ویل نظام سلامت کشور
طرح تحول سلامت روزی بزرگترین پروژه اجتماعی دولت بود اما امروز تبدیل به پاشنه آشیل بودجه کشور شده است. ولع سیری ناپذیر وزارت بهداشت برای جذب بودجه تا آنجا پیش رفته که وزیر بهداشت – به نقل از یکی از نمایندگان مجلس – استعفای خود را تقدیم رئیس جمهور کند. روی کاغذ بودجه، تنها سه ردیف هدفمندی، ارزش افزوده و ارزش افزوده بخش سلامت منابع درآمدی طرح تحول سلامت را تشکیل میدهند. این منابع مجموعا بالغ بر ۱۱ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان است. اما در عمل طرح تحول با گرانکردن تعرفههای بخش سلامت، هزینههای حوزه سلامت را افزایش داد بطوری که اکنون بیش از ۳۵ هزار میلیارد تومان از بودجه نظام سلامت مستقیما صرف طرح تحول میشود. طرح تحول سلامت نه تنها بودجه دولت را تکان داده بلکه هزینههای بیمهای کشور را هم چند برابر کرده است. پس از اجرای طرح تحول هزینههای بیمه تامین اجتماعی و سازمان بیمه سلامت افزایش سرسامآوری یافت و سبب تشدید بحران سازمان تامین اجتماعی و ورشکستگی بیمه سلامت شد.
تکلیف این همه پول در بخش سلامت چه شده است؟
اجرای گام سوم طرح تحول سلامت تاثیر زیادی بر افزایش هزینههای بخش سلامت داشت. دریافتی پزشکان متخصص و فوقتخصص بیش از ۳ برابر شد. هزینههای دارویی ۸۴ درصد افزایش پیدا کرد. میانگین کل هزینهها هم نزدیک به ۳ برابر افزایش داشت.هزینه تمام شده خدمات درمانی به خصوص در بخش بستری افزایش نجومیپیدا کرد به نحوی که میانگین هزینه بستری در سال ۹۴ در مقایسه با پیش از اجرای طرح نزدیک به ۲ونیم برابر افزایش پیدا کرد. از طرفی دولت قول داده بود که پرداختی از جیب مردم را کم کند این وعده در کنار افزایش سرسامآور هزینهها باعث شد تا فشار بیشتری بر صندوقهای بیمهای وارد شود. صندوقهای بیمهای نیز دچار کسری شدید بودجه شدند و در نهایت به سمت ورشکستگی سوق پیدا کردند.سازمان بیمه تامین اجتماعی پس از اجرای طرح تحول سلامت، سالهای ۹۲ تا ۹۴ ، هزینههایش ۲ برابر شد. سال ۹۵، پرداختی تامین اجتماعی برای بخش درمان به بیش از ۱۵۰۰ میلیارد تومان در ماه رسید و این صندوق مجبور شد برای پرداخت هزینههای سلامت از بانک رفاه وام با سود ۲۴ درصد بگیرد.
حقوقهای نجومی، مقصد بخش مهمیاز بودجه طرح تحول سلامت
بنابر آنچه گفته شد، بخش مهمیاز افزایش بودجه نظام سلامت صرف هزینههای پرداختی بابت کارانه(دستمزد) میشود که عمده آن نیز سهم پزشکان متخصص است. اما موضوع تنها به همین جا ختم نمیشود. حقوقهای نجومیدر وزارت بهداشت هم وجود دارد و مدیران نجومیبگیر در وزارتخانه بیشتر از سایر دستگاهها هستند. گزارش دیوان محاسبات پس از افشای فیشهای نجومیدر بین دستگاههای مختلف نیز به صراحت اعلام کرد که بیشترین پرداختهای مازاد در وزارتخانههای نفت و بهداشت بوده است.
پذیرفتن مسئولیت یا فرار از پاسخگویی؟
از یک طرف سازمان برنامه و بودجه اعلام کرده، بودجه وزارت بهداشت ۴ برابر شده است و از طرف دیگر وزیر بهداشت به علت کمبود بودجه از سمت خود استعفا داده است. قاضیزادههاشمیبا اینکه بودجه وزارت بهداشت در این سالها ۴ برابر شده، چرا دیگر نمیخواهد سکان دار وزارتخانهاش باشد؟ آیا بحران مالی وزارت بهداشت آنقدر عمیق است که حتی وزیر هم از زیر بار آن شانهخالی میکند؟ قرار بود طرح تحویل سلامت اجرا شود تا دیگر ضجههای پیرمرد اصفهانی را نشنویم. قرار بود زیر میزیها کم شود. و سطح رفاه و سلامت جامعه رشد یابد. طرح تحول سلامت آمد تا مردم کمتر از جیب خرج کنند اما انگار مسیر کج کرد و به تحول جیب پزشکان ختم شد.طرح تحول سلامت محصول تصمیمات وزارت بهداشت و درمان دولت یازدهم و دوازدهم است. کمترین توقع مردم از وزیر محترم بهداشت این است که بجای استعفا دادن، مسئولیت تصمیمهای خود را بپذیرد. ایشان میتوانند در وزارت بمانند و ساختار ناکارآمد طرح تحول سلامت را اصلاح کنند یا اینکه در برابر قانون و مردم پاسخگو باشند.یک مقام آگاه با اشاره به جزئیات پرداخت ۳ هزار میلیارد تومان از بودجه طرحهای عمرانی برای تادیه بدهیهای وزارت بهداشت عنوان کرد: یکی از دلایل اصلی قهر و ادعای وزیر بهداشت که منجر به استعفای وی شد مربوط به همین موضوع است. قاضیزادههاشمیقصد داشت با لابی و فشار سیاسی از تعهد پس دادن ۳ هزار میلیارد تومان شانه خالی کند.وی افزود: مدتی قبل به دلیل پایان یافتن تمام منابع در اختیار وزارت بهداشت و برای پر نشدن چاله بدهیها که خود نقش اساسی در آن داشت، از دولت خواست اوراق خزانه برای این وزارتخانه منتشر شود. سپس پیشنهادی به شورای سران قوا برده شد تا ۵۰۰ میلیون یورو از حساب صندوق توسعه ملی برداشت شود. این پیشنهاد خدمت مقام معظم رهبری ارسال شد و ایشان با دو شرط با این پیشنهاد موافقت کردند اول اینکه برداشت به صورت قرضی باشد و دوم سازمان برنامه موافقت خود را اعلام کند.وی ادامه داد: رئیس سازمان برنامه برای تسریع در حل مشکلات وزارتخانه از جمله پرداخت مطالبات داروخانهها و تهیه دارو و تجهیزات پزشکی از محل اعتبارات عمرانی ۳ هزار میلیارد تومان را به صورت نقدی به وزارت بهداشت پرداخت کرد تا پس از مراحل برداشت ۵۰۰ میلیون یورو از صندوق توسعه این مبلغ طبق نظر مقام معظم رهبری به خزانه بازگردد،اما وزارت بهداشت پس از کسب مجوز حاضر به بازپرداخت ۳ هزار میلیارد تومان علیالحساب نشد. این موضوع منشأ اصلی اختلافات در روزهای اخیر است و لذا تأخیر در پرداخت پاداش بازنشستگان دانشگاههای علوم پزشکی بهانه دعوا شد.