نخستین نشانه‌های نقشه جدید ترکیه برای شمال سوریه

 به فاصله تنها یک روز پس از اظهارات رئیس جمهور ترکیه، مبنی بر ضرورت ایجاد منطقه امن در شمال سوریه، ارتش این کشور تحرکات جدیدی را در این منطقه آغاز کرده که نشان از نخستین گام برای اجرایی کردن برنامه های خود دارد. این در حالی است که اردوغان هدف بعدی نیروهای ترکیه، پس از تصرف شهر «الباب» را نیز از پیش اعلام کرده است.
اخبار رسانه های بین المللی حاکی از آن است که تنها یک روز پس از آنکه رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه از ضرورت اقدام مشترک با دولت جدید آمریکا برای ایجاد منطقه امن در شمال سوریه سخن گفت، ارتش ترکیه تانک ها و تسلیحات جدیدی را به مرز این کشور با سوریه اعزام کرده است.
اعزام این نیروها که شامل سلاح های برد بلند و نفربرهای مسلح است، پس از آن صورت می گیرد که اردوغان برنامه های بعدی خود در سوریه را نیز اعلام کرده و گفت که پس از تصرف الباب، نوبت به منبج و سپس رقه (پایتخت خلافت خودخوانده داعش) خواهد رسید. در حال حاضر تجهیزات و تسلیحات جدید به شهرهای مرزی اوگوزلی و قره قمیش در شمال منبج اعزام شده اند.
گفتنی است، اردوغان اخیراً بار دیگر آمادگی خود برای تشدید نبرد با گروه های تروریستی در سوریه را در صورتی که دولت جدید آمریکا جلوی مشارکت کردها در عملیات را بگیرد، مورد تأکید قرار داده است. ترکیه مدعی است که در صورت تسلط یافتن کردها بر شمال سوریه، یک دولت کردی جدید در این مناطق تشکیل خواهد شد که این امر به ضرر ترکیه است، حال آنکه طی مدت زمانی که از جنگ داخلی سوریه می گذرد، کردها در ائتلاف با آمریکا، موفق شده اند بخش های مهمی از شمال سوریه را تحت تصرف خود درآورند.
به هر ترتیب، اردوغان روز شنبه در اظهاراتی گفت: «ما اجازه تشکیل یک دولت جدید در شمال سوریه را نخواهیم داد». وی همچنین با اشاره به قصد ارتش ترکیه برای تصرف منبج، افزود: «در صورتی که ما بتوانیم دست به دست آمریکا بدهیم، پس از منبج نوبت رقه خواهد بود».
گفتنی است اقدامات نظامی ترکیه در شمال سوریه در چارچوب عملیات نظامی این کشور به نام «سپر فرات» انجام می گیرد که از ماه اوت آغاز شده است. هرچند در ابتدا هدف این عملیات مبارزه با گروه های تروریستی و به ویژه داعش اعلام شده بود، در عمل، کردهای سوریه هدف اصلی این عملیات قرار گرفتند. البته آنکارا مدعی است که کردهای سوریه نیز به واسطه ارتباط با «پ.ک.ک» تروریست به شمار می روند. بر همین اساس، اظهارات اردوغان مبنی بر ایجاد یک «منطقه امن عاری از تروریست ها» به معنای قطع کامل کنترل کردها بر شمال سوریه نیز هست.
اعزام نیروهای بیشتر از جانب ترکیه به سوریه در شرایطی صورت می گیرد که با وجود وعده اردوغان برای حرکت به سوی منبج و سپس رقه، وضعیت در خود الباب نیز طی روزهای اخیر برای ارتش این کشور دشوار بوده است. روز چهارشنبه گذشته اعلام شد که ۱۶ سرباز ترکیه توسط داعش کشته شده اند که این، بالاترین میزان تلفات ترکیه در عملیات سپر فرات تاکنون بوده است.
از سوی دیگر، نهاد ناظر بر حقوق بشر سوریه مستقر در انگلیس، روز جمعه اعلام کرد که در حملات هوایی ترکیه به الباب، طی ۲۴ ساعت دست کم ۸۸ غیرنظامی کشته شده اند؛ آماری که نشان می دهد جنبه های خسارت انسانی عملیات ترکیه در شمال سوریه نیز رو به افزایش است.
به هر ترتیب، آن گونه که مشخص است، در حال حاضر هدف ترکیه آن است که پیش از دستیابی نیروهای موسوم به «ائتلاف دموکراتیک سوریه» بر شهر رقه، به این شهر رسیده و کنترل خود را بر سرتاسر شمال سوریه مستحکم نماید. بخش عمده نیروهای ائتلاف مذکور را کردهای سوریه تشکیل می دهند و این ائتلاف تاکنون مورد حمایت آمریکا بوده؛ امری که مخالفت جدی و شدید ترکیه را به همراه داشته است.
در عین حال، آنکارا حرکت در مسیر دیپلماسی با ایران و روسیه را نیز ادامه داده و در روند فراهم سازی مقدمات برگزاری مذاکرات میان نمایندگان دولت سوریه و معارضین در قزاقستان حضور دارد. به نظر می رسد در شرایط کنونی، دولتمردان آنکارا با آگاهی یافتن از این حقیقت که براندازی دولت سوریه دیگر یک هدف دست یافتنی نیست، تمرکز خود را بر کسب سرزمین در مناطق شمالی این کشور قرار داده اند تا بدین ترتیب، دست کم در آینده سیاسی سوریه، اهرم فشار و ابزاری برای نقش آفرینی داشته باشند.

منبع:تابناک