برچسب: تفسیر

فرزند آیت الله جوادی آملی در رابطه با جایگاه ایشان، خاطره‌ای از مرحوم علامه طباطبایی ذکر کردند و گفتند: زمانی که از مرحوم علامه طباطبایی سوال کردند که آینده تفسیر، فلسفه و فقه را چطور مشاهده می‌کنید و از میان شاگردان به چه کسی باور دارید؟ علامه طباطبایی با همان شرایط بیماری اصرار داشتند که نام آیت الله جوادی آملی را ببرند. علامه یک چراغ را روشن کردند که هنوز این چراغ نور افشانی می‌کند.

ایشان مفسر قرآن بود و از آغاز و حتی قبل از تأسیس کانون نشر حقایق اسلامی، به تفسیر قرآن می‌پرداخت و بعد از تأسیس کانون نیز به این فعالیت ادامه داد. وی نکات بسیار نو و تازه‌ای را در تفسیر قرآن بیان می‌کرد و تفسیر خود را که فقط شامل جزء سی‌ام قرآن می‌شد، تفسیر نوین نام نهاد. این نام برگرفته از عبارت قرآنی «احسن الحدیث» است که هم نکات نویی دارد و هم به خود قرآن اشاره می‌کند که سخن نویی در تاریخ بشریت آورده است.

آشتیانی اختلافات و تناقضات بین مفسران را ناشی از حرکت مفسر از ظاهر الفاظ قرآنی، که نازل ترین مرتبه کلام الله است، به معنا می داند و تأکید می کند کسانی که به واسطه سعه وجودی از معنا به لفظ سیر می کنند، کمتر گرفتار این تشتت آرا هستند و در تعلیل این مسئله از ضیق و نارسایی قالب الفاظ، در اظهار حقایق و معنویات و مطالب عالیه، سخن می گوید

آنچه ملاصدرا خود اظهار مي‌دارد، تنها اشراقات ملكوتي است كه برجان و دل او تابيده و بر اثر مجاهدات نفساني و درون‌نگري، برايش حاصل شده است و خواسته تا مشتاقان راه حقيقت را از آن چشمه زلال سيراب سازد و به سر منزل مقصود برساند.

سيد حيدر آملي در مورد تفسيرش ميگويد علم تأويل از بزرگترين و اعظم علوم است؛ يعني، مقام و مرتبتي بالاتر از فلسفه و كلام و ساير علوم رايج در معارف اسلامي براي آن قائل است. پس اعظم علوم است و به معناي حقيقي يك علم است و به همين جهت چون علم است،

قرآن محقّق کتابی با بیش از دوهزار صفحه است. به گفتۀ مؤلفان این کتاب ثمرۀ ده سال کار پژوهشی است و دقت علمی حتی با مروری گذرا بر مطالب آن نمایان می‌شود. در شرح آیات جمعاً به ۴۱ تفسیر مراجعه شده است، گرچه غالب ارجاعات به تفاسیر سده‌های میانه است. از این میان تفاسیر ابن‌عاشور و طباطبایی جدیدترین تفاسیرند.

به باور علامه ما هرچقدر اصل لغات را بدانیم و سیر استعمال آن ها را به دست آوریم بهتر به معنا و محتوای کلمات خداوند پی می بریم.

قرآن، بشر را به شخص رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) که آورده قرآن است، تحدّی نموده است، پیامبری که «امّی» است، درس نخوانده و نزد کسی تعلیم ندیده؛ کتابی که او آورده، هم الفاظش معجزه است و هم معانی و محتوایش فوق العاده است.

اگر به امتداد رشد انسان از بخش جماد و نبات و حیوان بگذریم به بخش ملکوتی‎اش برسد یک ذرّه بین انسان و غیر انسان مشترک پیدا نمی‎کند. آن مرز مشترکات انسان و ملائکه است که اگر این باشد «لَصَافَحَتْهُمُ الْمَلَائِکَه».