به نقل از صدانیوز،رخداد تاریخی که روزپنجشنبه درخلیج فارس اتفاق افتادو به گفته مقامهای ایرانی یک پهپاد آمریکایی در آبهای ایران هدف قرارگرفت و سقوط کرد خبر نخست رسانه های ایرانی و خارجی در روز جمعه و امروز شنبه بود و هست. بازتاب این رخداد بر بازار نفت و طلا و سهام در اروپا و […]
به نقل از صدانیوز،رخداد تاریخی که روزپنجشنبه درخلیج فارس اتفاق افتادو به گفته مقامهای ایرانی یک پهپاد آمریکایی در آبهای ایران هدف قرارگرفت و سقوط کرد خبر نخست رسانه های ایرانی و خارجی در روز جمعه و امروز شنبه بود و هست. بازتاب این رخداد بر بازار نفت و طلا و سهام در اروپا و آمریکا آن را به یک خبر با درجه اهمیت بسیار بالا تبدیل کرده است.
خبرگزاری های جهانی وغربی هرکدان براساس سلیقه خود دراین باره تفسیرهای خاص خود را داشته اند. دقت درماهیت خبرها و تفسیرهای کارشنانی که با رسانه های غربی گفت و گو کرده اند نشان می دهد هیچ رسانه و هیچ تحلیل گری به ترامپ رای مثبت نداده است و اورا از زاویه های گوناگون نکوهش کرد ه اند. برخی رسانه ها نیز شاید به دلیل اینکه به هر حال در آمریکا منتشر می شود نکاتی را یاد آور کرده اند . برخی از دیدگاهها را در ادامه به نقل از دویچه وله و یک رادیو فارسی زبان که از اروپا برنامه تهیه می کند را برای اطلاع خوانندگان ارجمند آورده ایم
فرانکفورتر آلگماینه
روزنامه آلمانی “فرانکفورتر آلگماینه” مینویسد: «اینکه آیا پهپاد سرنگونشده آمریکایی به حریم هوایی ایران تجاوز کرده یا نه، فقط طرفهای درگیر میدانند؛ و اظهارات آنها هم متناقض است.»این روزنامه در ادامه تاکید میکند که ورود یک هواپیما به حریم هوایی یک کشور حتما نباید با “خشونت نظامی” پاسخ داده شود، کما اینکه پهپاد آمریکایی یک هواپیمای تجسسی بوده است.به اعتقاد روزنامه معتبر آلمانی، «ایرانیها میخواستند از این طریق قدرت خود را به نمایش بگذارند».”فرانکفورتر آلگماینه تسایتونگ” ضمن اشاره به اینکه تندروهای ایران فرصت را برای ضربههای مقطعی به ایالات متحده مناسب دیدهاند، تاکید میکند که وضعیتشکننده و خطرناک فعلی پیامد “استراتژی نسنجیده آمریکا” است: «یک بار دیگر معلوم شد که ترامپ با روشخونسردانهاش، نه تنها به توافق مورد علاقهاش (با ایران) نزدیک نشده بلکه ریسک (جنگ) را بیش از پیش افزایش داده است».روزنامه ایتالیایی “لا استامپا” پس از شرح سرنگون کردن پهپاد آمریکایی نوشت که “دوئل” میان ایران و آمریکا یک مرحله جلوتر رفته و دریای عمان به “داغترین منطقه جهان”َ مبدل شده است.به اعتقاد مفسر این روزنامه، “به نظر میرسد” که دیگر کسی نمیتواند جلوی تشدید تنشی را بگیرد که «روز ۱۲ مه با حملهبه نفتکشها در بندر فجیره رو به وخامت نهاد و پنجشنبه پیش به دریای عمان سرایت کرد».
اشپیگل
رولاند نلس، گزارشگر وبسایت آلمانی “اشپیگل آنلاین” در واشنگتن معتقد است که دونالد ترامپ در شرایط بدی گرفتار آمده است. او دستور ترامپ برای حمله به مواضعی از ایران در روز پنجشنبه، ۳۰ خرداد (۲۰ ژوئن) و بازپسگرفتن دستور حمله را نمادی از استیصال رئیس جمهوری ایالات متحده میداند.نلس در این راستا به سخنان ترامپ در باره سرنگون کردن پهپاد آمریکایی نیز اشاره میکند: «رئیس جمهور آمریکا ابتدا گفت که “ایران اشتباه بزرگی مرتکب شده” و آمریکا پاسخ خواهد داد.» او سپس توضیح داد، از آنجایی که پهپاد بیسرنشین بوده، سرنگون کردن آن آنقدر پراهمیت نیست که اگر خلبان آمریکایی میداشت و خلبان کشته میشد. و در نهایت او این ظن را بیان کرد که شاید اصلا مقامات ایران در جریان این حمله نبودهاند، و شاید یک ژنرال “احمق” مسبب بروز این اتفاق باشد.نویسنده مقاله “اشپیگل آنلاین” در پایان به نقل از سناتور رند پل، همحزبی ترامپ، مینویسد: «ترامپ معتقد است که جنگ عراق یک اشتباه بوده است. جنگ با ایران اشتباهی به مراتب بزرگتر خواهد بود».
اسمه اسلواکی
روزنامه لیبرال “اسمه” (Sme)، چاپ اسلواکی از ترامپ خواسته است، در رابطه با تنش با ایران و ونزوئلا تصمیم بگیرد. این روزنامه معتقد است که وضعیت ایران و ونزوئلا این ویژگی را دارند که تعیین کنند، دوران ریاست جمهوری ترامپ هم با “حمله” به کشوری مقارن باشد، یا اینکه نقش آمریکا را به عنوان “پلیس جهان” کمرنگ کند.”اسمه” تصریح میکند که تنش آمریکا با ایران و ونزوئلا در حال حرکت به سوی درگیری نظامی است و «ترامپ باید با ورق باز بازی کند. این روزنامه اسلواکی ضمن بیان این پرسش که آیا ترامپ به روسیه اجازه خواهد داد که دوباره، مانند دوران جنگ سرد، جهان دو قطبیشود مینویسد: «اگر ترامپ به خاطر ملاحظات انتخاباتی، خاور نزدیک و ونزوئلا را به حال خودشان رها کند» زمینه سقوط غرب را فراهم خواهد آورد، و چنین وضعیتی «پیامدهای مهمی برای نظم جهانی خواهد داشت».
تاثیر حمله به پهپاد بر بازاربورس
بسیاری از روزنامههای اروپایی در باره سرنگون کردن پهپاد آمریکایی توسط جمهوری اسلامی و تاثیر آن بر بازار بورس گزارش دادهاند. بر اساس این گزارشها، تشدید تنش در منطقه خلیج فارس بر بازارها تاثیر گذاشته، اما دقیقا نمیتوان گفت که روند منفی برخی بورسها، مثلا در آلمان و توکیو، تا چه حد پیامد این برخورد نظامی بوده است.در این راستا به “جنگ اقتصادی” میان آمریکا و چین، و کشمکشهای گمرکی میان آمریکا و اتحادیه اروپا نیز اشاره شده است.
دونالد ترامپ میگوید پس از آن که ژنرالهای پنتاگون به او گفتهاند در صورت حمله به سه نقطه نظامی در ایران حدود ۱۵۰ نفر کشته خواهند شد، او دستور توقف این حملات قریب الوقوع را صادر کرده است. این تصمیم رئیسجمهور آمریکا واکنشهای فراوانی در رسانههای این کشور داشته و بسیاری درباره چند و چون آن گمانهزنی کردهاند.
ان پی آر
شبکه ملی رادیوهای آمریکا، انپیآر، که بولتن جمع و جوری را هر روز صبح زود برای صدها هزار شنونده سحرخیز خود آماده میکند بخش اصلی مجله روز جمعه خود را به گزارشها از تصمیم دونالد ترامپ به لغو حمله هوایی به سه نقطه نظامی در ایران اختصاص داد.در بخش دیگری از برنامههای صبحگاهی انپیآر، دریادار جیم استراودیس، از فرماندهان سابق نیروی دریایی آمریکا که چهار سالی با ناتو هم همکاری داشته به برنامه “مرنینگ ادیشن” گفت: “این که یک حمله هوایی در آخرین لحظه لغو شود نادر است. مواردی بوده که مثلا حمله موشکی قبل از شلیک متوقف شده و علت آن مثلا حرکت کردن هدف یا نیاز به تعمیر تسلیحات بوده اما این که حمله هوایی تنها چند دقیقه قبل از اجرا متوقف شده باشد، من موردی به یاد ندارم.”این فرمانده نظامی به انپیآر گفته از نظر او توقف چنین حملهای ممکن است به جامعه بینالمللی این پیغام را بفرستد که آمریکا در چنین مواردی “دو دل و مردد” است.دریادار استراودیس گفته: “این جور مواقع است که آرزو میکنید ای کاش جیمز متیس در پنتاگون بود.”اشاره آقای استراودیس به ژنرال جیمز متیس، وزیر سابق وزارت دفاع آمریکا است که زمستان گذشته در پی اختلاف نظر با دونالد ترامپ بر سر سوریه استعفا داد و از آن هنگام پنتاگون بدون وزیر مانده است.اظهارات این فرمانده آمریکایی ساعتی پیش از آن طرح شد که آقای ترامپ در توییتر گزارش نیویورک تایمز از لغو حمله هوایی قریبالوقوع به مناطقی در ایران را تایید کند.
نیویورک تایمز
برنامه دیلی که بولتن تحلیلی روزانه نیویورک تایمز است روز جمعه به طور کامل به موضوع سقوط پهپاد آمریکایی از سوی ایران اختصاص داشت .پادکست تحلیلی-خبری “دیلی” که نیویورک تایمز آن را در روزهای کاری هفته با تمرکز بر یک خبر مهم منتشر میکند روز جمعه با حضور مارک لندلر، گزارشگر باسابقه کاخسفید به این موضوع پرداخت.مارک لندلر علاوه بر مرور تقویمی تنش در خلیج فارس به مایکل باربارو، مجری دیلی گفت “تصورش سخت است” که پایان خوشی برای این تنش متصور شویم؛ “یک پایان خوب که خود آقای ترامپ هم به آن اشاره کرده میتواند بازگشت به میز مذاکره و حصول توافق بهتری باشد که ترامپ وعده داده بود. این به شرطی است که استراتژی دولت آمریکا در پی توافق با ایران باشد.”
“اما اطراف رئیسجمهوری را کسانی گرفتهاند که در قبال ایران بسیار تندروتر از خود او هستند؛ چه مایک پومپئو، وزیرخارجه، و چه جان بولتون، مشاور امنیت ملی، که هر دو ته دلشان به دنبال تقابل با ایرانند. در این حالت اگر فرض کنیم که استراتژی دولت تغییر رژیم در ایران باشد آن وقت غیرقابل تصور است که تنش جدید میان ایران و آمریکا به چیزی غیر از یک رویارویی نظامی ختم شود.”اختلاف نظر میان ژنرالهای پنتاگون از یکسو و جان بولتون و مایک پومپئو در سوی دیگر بر سر نحوه پاسخ آمریکا به ایران هم یکی از موضوعاتی بود که رسانههای آمریکایی روز جمعه به آن توجه کردند.
سیانان
شبکه خبری سیانان که از منتقدان اصلی دولت آقای ترامپ است روز جمعه به نقل از منابعی که نامشان فاش نشده گفت که تصمیم درباره لغو حمله هوایی به ایران حدود ساعت ۷-۸ عصر پنجشنبه به وقت شرق امریکا اتخاذ شده است و در حالی که کسانی چون مایک پنس، معاون رئیس جمهوری، جان بولتون، مشاور امنیت ملی و مایک پومپئو، وزیر خارجه با انجام چنین حملهای موافق بودهاند، آقای ترامپ “پس از تعمق درباره میزان تلفات انسانی این حمله، دستور لغو آن را داده است.”سیانان همچنین گزارش کرده که در زمان اخذ تصمیم نهایی همه مشاوران و فرماندهان در “اتاق بحران” کاخسفید حضور فیزیکی نداشتهاند و برخی از ژنرالها در پنتاگون، ساختمان وزارت دفاع، مستقر بودند.
فاکس نیوز
بسیاری از رسانهها همچون فاکسنیوز که از حامیان آقای ترامپ و تریبون اصلی محافظهکاران و حزب جمهوریخواه است از تصمیم رئیسجمهور آمریکا برای لغو حمله به ایران تحت عنوان نرمش یاد کردند.دانیل هافمن، از افسران ارشد سابق سیا که به عنوان تحلیلگر در فاکسنیوز حضور مییابد روز جمعه گفت از نظر او لغو حمله هوایی آن هم در آخرین لحظات میتواند به این علت بوده باشد که “کاخ سفید میخواهد آخرین فرصت برای بازگشت به میز مذاکره را به ایران بدهد.”این تعبیر در حالی از سوی آقای هافمن بیان شد که منتقدان آقای ترامپ روز جمعه هم همچون پنجشنبه بالاگرفتن تنش میان واشنگتن و تهران را معلول سلسه تصمیماتی دانستند که آقای ترامپ با خروج از برجام به ایران تحمیل کرده است.رسانههای آمریکا میگویند مایک پومپئو (راست) و جان بولتون (چپ) و مایک پنس از موافقان حمله به ایران بودهاند.
وکس
زک بیشاپ، گزارشگر ارشد وکس، که یک رسانه پیشرو لیبرال و چپگرا است روز جمعه یادداشتی را تحت این عنوان منتشر کرد و با اشاره به سوابق جان بولتون و اصرار او بر “تغییر رژیم “در ایران و همچنین سابقه تمایلات خصمانه مایک پومپئو و مایک پنس در قبال ایران به این نتیجه گیری رسیده که آقای ترامپ اگر چه نشان داده که مایل به جنگ تمام عیار نیست اما جمع مشاوران او مشوق چنین ارادهای نیستند.زک بیشاپ که یک پادکست رادیویی هفتگی به نام “وردلی” را هم برای وکس تهیه و اجرا میکند نوشته: “اگرچه ممکن است ترامپ نشان دهد که از جنگ عراق درس گرفته اما تیمی که دور خود جمع کرده (جان بولتون، مایک پومپئو و مایک پنس) کسانی هستند که تصمیمات این چنینی را خیلی زود به سوی تحرک نظامی سوق میدهند و معلوم نیست که او بتواند دفعه بعد هم دستور لغو یک حمله نظامی را بدهد.”وکس در یادداشتی به “آنچه در مورد تنش با ایران میدانیم و آنچه نمیدانیم” پرداخته است. آلکس ورد، گزارشگر امنیتی وکس در یادداشتی برای این رسانه آمریکایی علاوه بر جمعبندی تنش جدید میان تهران و واشنگتن فهرستی از اطلاعاتی را لیست کرده که به زعم او میتواند چگونگی شکلگیری موضع فعلی و شاید آتی کاخسفید در قبال ایران را شرح دهد.او این دو فهرست را به آنچه میدانیم و آنچه نمیدانیم تقسیم کرده و آورده:میدانیم که…
ترامپ آمریکا را از برجام خارج کرد
آمریکا ۲۵۰۰ نیرو و چند ناو جنگی و بمبافکن به خلیج فارس اعزام کرده
۶ نفتکش طی یک ماه گذشته در خلیج فارس مورد حمله قرار گرفتهاند
ایران اذعان کرده که پهپاد آمریکایی را هدف قرار داده
ترامپ ابتدا دستور تدارک چند حمله هوایی به چند نقطه در ایران را داده
و این که در آخرین دقایق ترامپ دستور داده این حملات لغو شود
اما نمیدانیم که…
واقعا نمیدانیم که ایران پشت حمله به نفتکشها بوده یا نه؛ واشنگتن میگوید بوده، تهران میگوید نبوده.
نمیدانیم که آیا ایران همانطور که مدعی شده به ذخایر اورانیوم خود خواهد افزود یا خیر.
آمریکا میگوید پهپاد بر فراز آبهای بینالمللی هدف قرار گرفته اما ایران میگوید لاشه را در آبهای سرزمینی خود یافته.
نمیدانیم که آیا دونالد ترامپ در ابتدا هم از احتمال تلفات انسانی حمله هوایی آگاه بوده و اجازه آماده شدن را صادر کرده و یا ابتدا به او توضیحی در این باره ندادهاند و سپس خود او (همان طور که گفته) درباره احتمال کشتهشدگان پرسیده و پس از لحظهای تعمق دستور به لغو داده.
نمیدانیم که چرا دونالد ترامپ “واقعا” دستور لغو حملات هوایی را داده. آیا آن طور که بعضی از مقامات به من (آلکس وود) گفتند او نگران افزایش قیمت نفت بوده یا این که بعد از شنیدن پاسخ تهران مبنی بر عدم تمایل برای شرکت در گفتگویهای جدید هستهای این تصمیم را گرفته.
و بالاخره این که نمیدانیم آیا کاخسفید ممکن است کمی بعد حملهای دیگر را تدارک ببیند یا این یک گام بزرگ از سوی دونالد ترامپ برای تنشزدایی بود.